Arttırılmış gerçeklik, özellikle Google Glass’ın piyasaya sürülmesinden sonra beşerler tarafından çok ilgi görmedi lakin bu teknoloji, aslına bakarsanız tıp ve eğitimden tutun, tasarım ve mühendisliğe kadar birçok kesimde tercih ediliyor. Hatta Microsoft HoloLens; NASA ve ortakları tarafından uzay aracının inşa edilmesi ve astronotların yörüngedeki misyonlarını yerine getirmeleri sırasında kullanılıyor.
Microsoft ve NASA’nın paydaşlığı, 28 Haziran 2015 tarihinde bir SpaceX tedarik roketinin Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda bulunan astronotlara Project Sidekick kapsamında HoloLens’leri temin etmesiyle başladı.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan çalışanlar, Microsoft HoloLens’leri birçok vazifede “Remote Expert” modunda kullandılar. Bu mod, çalışanların yeryüzü üzerinde bulunan bir teknisyenle Skype üzerinden imaj paylaşarak çalışıyor. Yani yeryüzünde bulunan teknisyen, o sırada astronotun gördüğü şeyi görebiliyor ve buna nazaran astronotu yönlendirebiliyor. Aygıtta birebir vakitte “Procedure” ismi verilen bir mod daha bulunuyor. Bu mod ise o sırada hiçbir teknisyen müsait değilse evvelden hazırlanmış hologramlarla astronotu yönlendiriyor.
Project Sidekick, kısa sürerek 2016 yılının mart ayında son buldu. Bununla birlikte 2016 yılının yazında NASA’nın Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi Ziyaretçi Kompleksi’nde Mars’a sanal gerçeklikle çeşitler düzenlenmeye başlandı. Programın ismi “Destination: Mars” idi ve Ay'a ayak basan ikinci insan olma unvanını elinde tutan Buzz Aldrid tarafından seslendiriliyordu. Bu tıp sırasında kullanılan görseller, Mars’taki misyonu sırasında epey ilgi uyandırmış Curiosity Mars Rover tarafından çekilmişti.
Arttırılmış gerçeklik, tüm bunların yanı sıra uzay araçlarının tasarım ve üretim basamaklarında da çok başarılı bir formda kullanılıyor. Buna örnek olarak Orion isimli çok hedefli mürettebat aracını verebiliriz. Şu an NASA ve ESA tarafından geliştirilip Lockheed Martin firması tarafından inşa edilmekte. Üst seviye karmaşık bir mühendisliğe sahip bu aracın montaj kılavuzu, tek başına 1.500 sayfa. Teknisyenler de aygıtın montajını gerçekleştirirken bu kılavuzda daima olarak ileri ve geri giderek bulmak istedikleri yeri arıyorlar. Microsoft HoloLens ise tam olarak bu sırada devreye giriyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nun kullandığı “Procedure” modunu kullanan Lockheed takımı, uzay aracının çeşitli sistemlerini bir ortaya getirmek için gerekli süreyi inanılmaz ölçüde azaltmayı başardı. İstatistiki olarak bakmak gerekirse ekip, bileşenlerin birleştirilmesi ve vidaların sıkılması için gerekli süreyi %30 ile %50 oranında azalttı zira HoloLens ile birlikte bir vidaya ne kadar güç uygulanması gerektiği için kılavuza bakma gereksinimi ortadan kalktı. HoloLens, çalışan o sırada hangi vidaya bakıyorsa o vidanın gereksinim duyduğu basıncı da gösterebiliyor.
HoloLens’in uzay araçlarının üretimi basamağına katkıları bununla da bitmiyor. Aygıta eklenen bilgilerle birlikte bir teknisyen, araca baktığı anda nereye neyi yerleştirmesi gerektiğini direkt olarak kılavuza muhtaçlık duymadan görebiliyor. Bu sayede evvelden bir teknisyenin 8 saatlik mesaisini alan bir süreç, artık 15 dakika içinde gerçekleştirilebiliyor. Hatta evvelden birkaç tane teknisyenin günler boyunca uğraştığı süreçler, tek bir teknisyen tarafından sırf 2,5 saat içerisinde tamamlanıyor.
HoloLens’i kullanmaya başlamadan evvelki alışma süreci de epey kısa sürüyor. Bir teknisyenin HoloLens’e alışması, 30 dakikadan az sürüyor ve teknisyenler bunun sonrasında çabucak misyona başlayabiliyorlar. Yalnız aygıt biraz ağır olduğu için bütün gün kullanılamıyor. Teknisyenler, HoloLens’i yorulmadan evvel yaklaşık 3 saat boyunca aralıksız olarak kullanabiliyorlar.
Cihaz, her ne kadar kusursuz üzere görünse de şimdilik bir kusuru var. Projenin yönetici isimlerinden Shelley Peterson, verdiği bir röportajda aygıta bilgi girişi sırasında zorlandıklarını belirtiyor. Peterson, bilgileri yazarak girmenin dışında bir yol bulmaları gerektiğini söylüyor ve bu süreç için ses kullanmanınsa şimdi tam olarak muvaffakiyet sağlamadığının altını çiziyor. Teknisyenler, data girişi sırasında çalışma alanlarını terk ederek klavyelere yöneliyorlar ve bu da aslında HoloLens’in asıl emeli olan teknisyenin çalışma alanını terk etmesine gerek kalmamasına aykırı düşüyor.
Bu ortada Lockheed Martin firması, HoloLens’ten faydalanan tek firma değil. Rakip firmalarından Dragonfly isimli uzay aracını geliştiren BAE de kılavuzlardan kurtulmak için HoloLens’i tercih ediyor. Dragonfly demişken, aracın 2025 yılında Satürn’ün uydularından Titan’ı keşfetmek için misyona çıkacağını belirtelim. Seyahat, 9 sene sürecek ve bu seyahat, sonunda büyük ihtimalle Güneş sistemimizle alakalı kıymetli bilgiler edinmemizi sağlayacak.
