Yapışkanlar Mekaniği: Bilim, Bantların Sırrını Çözemedi

Bantları çabucak herkes hayatının bir devrinde kullanmıştır. Poster asmakta, bir şeyleri sabitlemekte, kırılan vileda sopasını süreksiz olarak iş görecek kadar tutturmada… Bunlar, sıradan bir insanın bant kullanımlarına örnek. Mühendisler, elektrikçiler üzere kimi meslek erbapları bantları çok daha çeşitli çalışmalarda kullanabiliyor.

Bantları özel kılan şey ise sahip oldukları yapıştırıcılar. Yapıştırıcıların kullanım alanları inanılmaz geniş. Akıllı telefonların iç aksamlarını sabit tutmak üzere gözümüzle göremediğimiz kullanım alanlarına sahipler. Firmalar, yapıştırıcıları neyin söktüğünü bilmek istiyor ki daha âlâ yapıştırıcılar üretebilsinler.

Teknik olarak yapıştırıcılar, iki yüzey ortasındaki boşluğu dolduracak esneklikte ve atomik seviyede vakum kuvveti uygulayabilecek yapıdaki yumuşak kimyasallardır. Her unsur birebir olmadığı için her yapıştırıcı her yerde kullanılmıyor. Plastik yapıştırıcısının tahtayı tutmamamasının, yapıştırıcılar üzerinde “X, y, z yapıştırıcısı” üzere sözler bulunmasının sebebi de budur.

Teknik olarak bantlar ve yapıştırıcılar üç biçimde çıkar: Yapıştırıcıya bütünleşik esnek yüzeyin çekilmesiyle esneyerek, kazıyarak ya da üstüne bastırıp çekerek. Bu etmenlerin dışında bantların kendi kendine çıktıkları durumlar da oluyor. Nem ya da sıcaklık üzere tesirler nedeniyle bantlar sökülebiliyor. Araştırmacılar da tam olarak neyin sökülmeye neden olduğunu, gerisindeki mekanizmayı çözmeye çalışıyor.

Yapıştırıcılar yavaş yavaş vidaların ve ağır metallerin yerini almaya başladı. Telefonun içinde yapıştırıcının bozulması, bindiğiniz otomobildeki kaynak noktalarının yağmurdan açılmasından çok daha zararsızdır. Bu prosedürlere geçmeden evvel muhtemel bütün yıpranma nedenlerinin bulunmak istenmesinin ardındaki sebep de bu.

Araştırmacılar, şimdilik günlerini bantların düşmesini beklemekle ve yapıştırıcı kazımakla geçiriyorlar. Fakat çalışmalar yavaş da olsa kesintisiz halde devam ediyor.

Başa dön tuşu