Hayvanlar aleminde muhtemelen sesini en âlâ kullanan canlı insandır. Birçok hayvan aşikâr sesleri çıkarsa da ton ve ses farklılıkları açısından insan çok daha ileridedir. Bu nedenle öteki hayvanlar genelde insan müziklerine kelamlı olarak eşlik edemez.
İskoçya’daki araştırmacılar ise gri foklara insan seslerini taklit etmeyi, hatta birtakım çok bilinen melodileri mırıldanabilmeyi öğretti. Bu çalışmaların konuşma bozukluğu teorisi için yol göstermesi bekleniyor.
Araştırmalar, St. Andrews Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Üç genç fok, doğumlarından itibaren araştırmacılar tarafından gözlendi. Daha sonra bu foklar, insanların çıkardığı seslerin benzerilerini çıkarabilmek için eğitildi. Yapılan araştırmalar sınucunda, hayvanların formantları değiştirerek insan sesini taklit edebildiği ortaya çıktı. (Formant: Sesli harflerin fonetik özelliğini belirleyen frekanslar, Aaaa derken baştaki a ile sondaki a ortasındaki farkı belirleyen, formant farkıdır) Foklar, farklı formantlar öğrenebiliyor, sesleri ve melodileri taklit edebiliyor.
Araştırmanın başındaki isim olan Dr. Amanda Stansbury, fokların model sesleri ne kadar yeterli kopyaladığını fark ettiklerinde şaşırdıklarını söylüyor. Kopyaların harika olmadığını lakin bu durumun, karakteristik standart fok sesi diye bir şey olmamasından ötürü olağan olduğunu belirten araştırmacı, çalışmalarının fokların ses esnekliğini de ortaya çıkardığını belirtiyor. Stansbury’ye nazaran daha evvelki çalışmalar bu mevzuda yalnızca anekdot bilgi veriyordu.
Araştırmada en çok çeken foklardan biri, Zola isimli canlı oldu. Zola, tam on 10 notaya kadar melodileri tekrar edebiliyor. Bu melodilere “Twinkle Twinkle Little Star” (Bizdeki Küçük Minik Yıldızcık, galiba) ve Star Wars tema müziği üzere tanınan eserler de dahil. Olağanda hayvanlar insan müziklerini söyleyemez, mırıldanamaz. Bu çalışma, araştırmacılara yeni bir anlayış sunabileceği açısından dikkat çekiyor.
Şarkı söylemek aslında epey farklı bir olgu. İnsan olmayan primatlar, müzik söylemekte çok kısıtlı bir yeteneğe sahipler (siz tekrar de sesi makus arkadaşlarınıza “insan olmayan primat” demeyin). Müziği anlamak için ritim, melodi ve harmoninin farklı başka anlaşılması da gerekiyor. St. Andrews Üniversitesi’nden Profesör Janik, öteki canlıların ses yeteneklerini incelemenin, konuşmanın genetik ve öğrenme ile nasıl şekillendiğini açıklamaya yardımcı olacağını belirtti.
Araştırma, Current Biology mecmuasında yayımlandı.
