Fizikçiler Zaman Bükülmelerini Nasıl Ortaya Çıkartır?

Zaman seyahati pek çok kurgusal yapıtta karşımıza çıkıyor. Vakitte seyahat yapsak ya da bir biçimde vakit bükülse anlaşılır mıydı? Tahminen gözle göremezdik fakat bilim insanları katiyen farkına varırdı.

Fizikçiler, vakit bükülmelerinin yaklaşık yüz yıldır farkındalar. Aslına bakılırsa biz de bir vakit bükülmesinde yaşıyoruz, vakit seyahati yapamıyor olmamızın sebebi gereğince güce ulaşamıyor olmamız. Albert Einstein’in 1905 yılında özel görelilik teorisi ortaya çıkmıştı. Bir on yıl kadar sonraki çalışmasında ise genel görelilikteorisini ortaya çıkardı. Bu teoriye nazaran kütle çekim, uzay ve vakti büken bir yapıya sahip. Yani kütlesi olan her şey vakti büküyor; lakin az ancak çok.

Doğal olarak daha büyük şeyler vakti daha çok büküyor. Kütlesi Güneş’in milyonlarca karı olan kara delikler hayli büyük vakit bükme potansiyeline sahip. Kara deliğe yaklaştıkça cismin kütlesi vakti o kadar çok büküyor ki içerideki her şey, dışarıdaki gözlemcinin gördüğüne kıyasla çok daha yavaş gerçekleşiyor.

Güneş ve Dünya da muhakkak bir ölçeğe kadar vakti bükebiliyor. 2007 yılında NASA'nın Gravity Probe B isimli uydusu, Dünya'nın etrafındaki vakti nasıl büktüğünü gözlemleyerek genel görelilik teorisini %99 muvaffakiyetle destekledi. Örneğin dağların tepesinde yaşayan beşerler, gerçekte deniz düzeyinde yaşayan insanlardan daha süratli yaşlanıyor.

Özel görelilik teorisi gereği, hızlandıkça da etrafımızdaki vakit akışı yavaşlıyor. Bu cinsten bir vakit bükülmesini günlük yaşamımızda aslında görüyoruz: GPS sistemlerinde. GPS uyduları inanılmaz hassas saatler kullanıyor. Bu uydulardaki saatler, dünya ile ortalarındaki uzaklığa ve uyduların dönüş suratına nazaran ayarlanıyor. Bu saatlerin ayarlanması, GPS’in hakikat pozisyon verebilmesi için büyük değer taşıyor.

Zamanın bükülmesi denince akla birinci gelen şeyler bunlar değil. İnsanların aklında genelde bilim kurgu sinemalarındaki makineler geliyor. Teorik olarak vakit seyahati mümkün ancak pratikte pek de mümkün değil. Bu teorilerden birincisi, uzay vakitte boşluklar olarak görülebilecek solucan deliklerini kullanmak. Bu yapıların kainatın erken devirlerinde mikroskopik ölçekte ortaya çıktıkları varsayılıyor. Sorun şu ki bu yapılar hayli istikrarsız ve çabucak çöküyorlar.

İkinci opsiyon ise kozmik ipler. Bu hipotezde güç çizgileri var ve birbirini hızlandıran iki iplik, vakti garip formda bükebilir ve uzay vakit içerisinde kapalı döngüler oluşturarak vakit seyahati yağmayı mümkün kılabilir. Ha ipleri hızlandırmak için gereken muazzam enerjiyi nereden bulacağımız öbür bir soru.

Kara husus ya da vakit seyahatini mümkün kılacak egzotik unsurlar bulacaksak bu muhtemelen gözlemsel kozmoloji ile olacak. Bizim varsayımlarımız ise büyük ölçekte boşa çıkacak. En azından Auckland Üniversitesi’nden Benjamin Shiaer’e nazaran durum bu.

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu