Yanlışlıkla bir tırnağınızı kopardıysanız ya da istemsizce ziyan verdiyseniz, tırnağınızın altındaki deriye bir şey değdiğinde meydana gelen bu benzersiz acıyı deneyimlemişsiniz demektir.
Asıl soru şu ki, bedenimizin birtakım bölgeleri neden bedenin öteki kısımlarından çok daha hassas?
Öncelikle parmakların anatomisine ve bedenin bu kısmında yer alan fizyolojik faktörlere daha yakından bakalım.
Ellerimiz, motor marifetleri uygulama ve geliştirme konusunda epey maharetli. Örneğin bir kalemi tutup yazı yazarken, bir bardağı oradan alıp oraya koyarken ya da bir objeyi tutup çekmeye çalıştığımız esnada tüm bu işleri nasıl yapabiliriz diye düşünmüyoruz. Zira ellerimiz ve parmaklarımız bunlara müsaade veriyor.
Bu maharetleri, kaslarımızı denetim eden 3 ana hudut ve 27 farklı kemikle gerçekleştiriyoruz.
Ellerimizde medyan, ulnar ve radyal olmak üzere 3 temel sinir bulunmakta. Bu hudutları, binlerce kısmın ve bu kolların da daha küçük kısımlarının bulunduğu bir ana yol olarak düşünebiliriz.
Parmak uçlarımız, bedenimizin tüm bölgeleriyle karşılaştırıldığında en yüksek hudut ucu yoğunluğuna sahip olan bölgedir.
Bu hudut ucu yoğunluğunun santimetre kare başına ortalama 2.500 olmasının yanında, bu hudut reseptörlerinden kimileri hassasiyetimizi epey fazla arttırır.
Parmak uçlarımızın yanı sıra ellerimizin fonksiyonelliğini arttıran bir başka yapı ise tırnaklar.
Tırnaklar, aslında çoğu memelinin sahip olduğu düzleşmiş bir pençe olarak söz edilebilir. Memelilerin savunma ve temel muhtaçlıklarını giderme fonksiyonunu yerine getiren pençeler, vakitle ve onların değişen gereksinimleriyle çeşitli evrimsel değişiklikler geçirerek tırnaklara dönüştü.
Tırnaklar da pençeler üzere sert bir keratin katmanından oluşur.
Fakat tırnaklar, hayvanların sahip olduğu pençeden farklı olarak yerinden çıktığında ya da rastgele bir hasar aldığında, altından büsbütün korunmasız olan hudut uçları ortaya çıkar.
Peki tırnaklarımız epey sert bir yapıya sahipken, tırnak altındaki bölge neden bu kadar hassas?
Sinir uçları tıpkı parmak uçlarımızda olduğu üzere hassasiyeti ve fonksiyonelliği arttırmak için bedenimizin birtakım bölgelerinde ağırlaşır. Bu sebeple yoğun hudut uçları ile sert esirgeyici unsurun birleşme noktası kaçınılmaz bir halde hassastır.
Tırnaklarımızın altındaki hudutlar, nadiren dış ortama maruz kalır. Tırnak altındaki deriler, varlığının %99’unu tırnaklarla kaplı, dış etmenlerden korunarak geçirir.
Tırnak altı derimiz, tırnak uçlarımız üzere dış dünyanın uyaranlarını almadıkları için, dışarıdan gelebilecek rastgele bir etmen karşısında hazırlıksızdır ve muhtemel temas durumunda şok edici bir acıyla karşı karşıya kalır.
C-lifleri, parmak uçlarımızdaki dokunma duyumuzun hassasiyet kazanmasına sebep olur.
Dokunduğumuz bir objenin dokusunu ya da ısısını bu lifler sayesinde algılar ve hissederiz ancak tırnak altı dokularımız, bu savunma katmanlarının hiçbirine sahip değildir. Zira tırnaklar, hali hazırda bu vazifesi görür.
- Kaynaklar: Science ABC, Shape, Ask the Scientists