Dünya üzerindeki pek çok ülke, etik açısından tartışmaya açık olan hususlarda yapılacak deneyleri ya kısıtlıyor, ya takviye vermiyor ya da direkt doğruya yasaklıyor. Japonya ise son verdiği müsaadeyle adeta Pandora’nın kutusunu açtı. Bu yılın başında Japonya, hibrit embriyoların taşıyıcı hayvanlara yüklenmesine ve yavruların dünyaya gelmesine müsaade verdi.
Tokyo Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi’nde baş kök hücre araştırmacısı olan Hiromitsu Nakauchi, ülke ülke gezerek domuzlar üzere canlılar üzerinde insan organları geliştirmek için uygun kaideleri bulmaya çalıştı. Yalnızca ABD’de 110 binden fazla hastanın organ nakli beklediğinin farkında olan Nakauchi, bu sistem sayesinde hayatların kurtarılabileceğine inanıyor.
Bu gayenin gerçekleştirilmesi elbette ki şu anda biraz uçuk gözüküyor. Yeniden de projenin bir sonraki adamı, Japon yetkililerden yeşil ışık almayı başardı. 2014 yılında hükümet bu tıp araştırmaları yasaklamış olsa da Nakauchi en sonunda bakanlıklardan gerekli onayı aldı. Araştırmacı, kamusal anlayış ve inancın de vakitle gelişeceğini umuyor.
Nakauchi, “Hemen insan organları yaratmayı beklemiyoruz fakat bu bizim, şimdiye kadar edindiğimiz bilgiler üzerine şurası araştırmalarımızı ilerletmemizi sağlayacak.” diyor.
Deneyler, birinci olarak genetik olarak müdahale edilmiş insan pluripotent kök hücrelerinin fare embriyolarına eklenmesiyle başlayacak. Bu hücreler, genetik yapıdaki farklılıkları nedeniyle birer pankreas oluşturmayacak. Gaye, farenin insan kök hücrelerini kullanarak kendisine bir pankreas oluşturması olacak.
Ekip, 2 yıl boyunca bu kemirgenleri izleyecek ve pankreasın oluşum sürecini takip edecekler. Hayvanların başka organları ve beyinleri de nizamlı olarak denetimden geçecek. Bu test başarılı olursa domuzlar üzerinde deney yapmak için müracaat yapılacak.
Daha evvel insan-domuz ve koyun-domuz hibritleri yapıldıysa da hiçbirinin doğmasına ve olgunlaşmasına müsaade verilmedi.
Bu araştırmalarda en temel sıkıntılardan biri, insan kök hücrelerinin tam olarak hayvanın hangi organına gideceğinin ve enjeksiyon sonrası neye dönüşeceklerinin bilinmemesidir. Nakauchi ve grubu, farelerin beyinlerinin %30’dan fazla insan olduğunu keşfettikleri an deneyleri durduracak.
Nakauchi, insan hücrelerinin sırf aşikâr organları oluşturmasını sağlamaya çalıştıklarını ve kullandıkları usulün, kök hücrelerin nereye gideceğine dair çekinceyi ortadan kaldırdığını söylüyor. Araştırmacıya nazaran bu usul, etik çekinceleri de azaltacak.
