100 Yıl Önceki Güneş Tutulması, Einstein’i Haklı Çıkardı

Güneş tutulmaları, çağlar boyunca savaşların ve imparatorlukların yıkılmasının işareti olarak görüldü. Gerçekte natürel ki durum bu değildi, yalnızca tam güneş tutulmalarının görüldüğünden daha sık savaş çıkartan ve sık sık imparatorlukların yıkılmasına tanıklık eden bir tıp olduğumuz için bu olayları güneş tutulmalarına denk getirmek sıkıntı olmadı.

Daha sonra güneş tutulmalarının ardındaki mekanizmayı öğrendik. 1919’daki deney ise genel görelilik teorisini kanıtlamasıyla öne çıktı. Batı Afrika’daki küçük bir adada, Arthur Eddington önderliğindeki bir küme maceracı bilim insanı, güneşin karardığı anlarda teleskoplarını gökyüzüne çevirdi.

Einstein ve Isaac Newton, Alman ve İngiliz olmalarından bağımsız olarak bilim alanında karşı karşıya geldiler. İki ülke, o vakte kadar tarihin en kanlı savaşında karşılıklı iki cephede yer almıştı. Newton ve Einstein’in durumu ise biraz daha farklı. Newton, devrinin -hatta tahminen de tarihin- en büyük bilim insanlarından biri. O’na nazaran ışık bir kütleye sahip değil ve sürekli doğrusal olarak hareket ediyor. Einstein bu görüşe direkt karşı çıkmasa da çok büyük kütlelerin uzay vakti bükebileceğini söylüyordu. Haliyle ışık da çok büyük kütleli cisimlerin etrafında bükülebilirdi. Gereğince büyük kütleli en yakın cisim olan Güneş, yıldızlardan gelen ışığı bükecek güce sahipti.

Teorinin test edilmesi, olağan kaideler altında epeyce güç olurdu. Yıldızlardan gelen ışıkları, Güneş’in güçlü ışıklarından ayırmak neredeyse imkansız derecede güç bir süreçti. Bu yüzden de Güneş’in orada olduğu lakin ışıklarının Dünya’ya ulaşmadığı bir vakit seçildi. Güneş tutulması, bu deneme için ülkü kuralları sağlıyordu.

Eddington ve takımı, birkaç yıldızın ışığını gözlemlemeyi başardı. Sonuç olarak Einstein haklıydı ve yıldızların ışığı, ufak bir ölçü kayma yaşamıştı. Bu sonuçlar, Einstein’i olması gereken bilimsel yıldız pozisyonuna yükseltti ve Alman bilim insanı o günden beri de bu unvanını koruyor.

Daha sonra yapılan denemelerde de Einstein tekrar tekrar doğrulandı. Bu birinci seferde ise, anlaşılması bile güç olan teori birinci defa gözle görülür biçimde doğrulandı ve genel olarak kabul gördü.

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu