Son yıllarda yapılan araştırmalar, okyanusların oksijen kaybettiğini ortaya koyuyor. Sıcaklık arttıkça suyun buharlaşması nedeniyle bu, aslında hiç şaşırtan bir durum değil. Global ısınmaya ek olarak kıyı denizlerinin ötrofikasyonu üzere faktörlerde oksijenin azalmasına katkıda bulunuyor.
Peki küresel ısınma bu süratte devam ederse okyanuslardaki oksijen büsbütün tükenecek mi? Bu soruya karşılık arayan GEOMAR Helmholtz Okyanus Araştırma Merkezi’nden bilim insanları, Nature Communications mecmuasında 8000 yılına kadar okyanusların oksijen içeriğinin geliştirilmesi ile ilgili bir simülasyon modeli yayınladılar. Araştırmacılar, senaryolarında fosil kaynakların büyük bir kısmının yakılacağını, emisyonların yüzyılın sonuna kadar artmaya devam edeceğini ve akabinde 2300 yılında sıfırlanacağını varsayıyorlar. Modelle elde edilen sonuçlara nazaran gezegenimiz 6 °C ısınıyor.
Bu araştırma, şaşırtan birtakım sonuçları da açığa çıkarıyor. Araştırmaya nazaran birkaç yüzyılda gerçekleşen bir düşüşün ardından okyanusun oksijen düzeyi tekrar yükseliyor ve hatta 4.000 yıldan daha az bir müddette endüstrileşmeden daha yüksek bir düzeye ulaşıyor. Birinci bakışta okyanuslarda oksijen azlığı yaşanan bölgelerinin genişlemesi beklenirken modelin global sıcaklıklar arttıkça oksijende beklenmedik bir artış sağladığı görünüyor.
Araştırmacılar, okyanuslardaki oksijen azlığı yaşanan yerlerin balık yahut daha büyük organizmalar için vefat bölgeleri olduğunu söylüyorlar. Bununla birlikte oksijen yerine nitrat soluyan kimi bakteriler ise bu bölgelerde çok âlâ gelişim gösteriyor. Profesör Oschlies bu durumu, “Enerjilerini denitrifikasyon dediğimiz kimyasal bir süreçten alıyorlar. Nitrojen döngüsünün kıymetli bir bileşeni, organik unsurun solunması sırasında, fotosentez sırasında üretilenlerden daha az oksijen tüketilmesine neden oluyor” diye açıklıyor.
Yeni model simülasyonunda araştırmacılar, birinci defa bu türlü uzun vadeli global simülasyonlarda oksijen döngüsünü azot döngüsü ile dengeli bir biçimde birleştirdiler. Araştırmacılar, oksijen azlığı yaşanan bölgelerin genişlemesi nedeniyle organik gerecin artık oksijenle değil, denitrifikasyon yoluyla nitratla solunduğunu tespit ettiler. Bu yüzden birkaç bin yıl sonra bu oksijen tasarrufunun, okyanuslardaki oksijen kaybından daha çok olacağı öngörülüyor lakin araştırmacılar, bunun bizi kurtarmayacağını zira oksijen azlığı yaşayan bölgelerin denizin yüzeyine yakın yerler olduğunu belirtiyorlar.
