Işık yılı, vaktin değil uzaklığın ölçüsüdür. Bir ışık yılı, ışığın bir yıl boyunca uzayda aldığı arayı belirtir. Bir ışık süzmesi, saniyede 300,000 kilometre, 1 yılda ise uzayda yaklaşık 9,5 trilyon kilometre ara kaydediyor.
Güneşten sonra bize en yakın yıldız olan kırmızı cüce Proxima Centauri ile Dünya ortasındaki uzaklık yaklaşık 40 trilyon kilometre. Bu sayılar hayli büyük ve bol sıfırlı, lakin kozmik ölçüler dünyadaki üzere çalışmıyor. Bu yüzden gökbilimciler büyük sayılarla uğraşmamak için ışık yılını kullanıyorlar. Proxima Centauri ile uzaklığa bir de ışık yılı cinsinden baktığımızda 4,26 ışık yılı uzaklıkla karşılaşıyoruz.
Yani 40 trilyon kilometre, yalnızca 4,26 ışık yılı yapıyor. Kozmik ölçüler demiştik…
Işık yılı nasıl hesaplanıyor?
Dünyadaki sürat kavramından farklı olarak, ışık yılı kozmosta sabittir ve yüksek hassasiyetle bilinir. Işık saatte 1 milyar 79 milyon 252 bin 849 kilometre suratında hareket eder. Işık yılı aralığını bulmak için, bu sürat, bir yıldaki saat sayısıyla (8,766) çarpılır.
- Sonuç: bir ışık yılı olan 9.5 trilyon kilometreye eşittir. Birinci bakışta, bu çok bir aralık üzere görünebilir, lakin cihanın muazzam genişliği bu arayı küçük gösteriyor.
Neden ışık yılını kullanmalıyız?
Astronomik bir ölçekte mil yahut kilometre cinsinden ölçüm yapmak son derece zorlayıcıdır ve pratik bir prosedür değildir. Kozmik etrafımızdan başlayarak, bize en yakın yıldızları bulunduran bölge olan Orion Nebula, 12 kentilyon 651 katrilyon 53 trilyon 184 milyar kilometre uzakta yahut daha kolay olarak 1300 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
Galaksimizin merkezi yaklaşık 27.000 ışık yılı uzaklıkta. Bize en yakın sarmal galaksi olan Andromeda 2,5 milyon ışık yılı uzaklıkta. Görebileceğimiz en uzak galaksilerden kimileri bizden milyarlarca ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
Kozmik olçü ünitesi olan ışık yılı bile, kozmosu düşündüğümüzde bazen çok ufak kalıyor.
