Öncelikle bir mevzuyu açıklığa kavuşturalım: Mavi ay olduğu vakit ay mavi renge bürünmez. Olağan bir dolunaydan farkı yoktur fakat mavi ay ender görülen bir olaydır ve iki tipi vardır. Bu hafta sonu, daha ender olan ikinci cinste bir mavi ay göreceğiz.
Ay’ın Dünya etrafında bir cins atması, ortalama 29,5 gün sürüyor. Hicri takvimde kullanılan ay yılı bu yüzden 11 gün daha kısa, bu yüzden her yıl Ramazan ayının tarihleri değişiyor.
Mavi ay, az görülen bir olayı tanımlamak için kullanılıyor. Ay takvimindeki ay ile güneş takvimindeki ay ortasındaki gün farkından ötürü birtakım aylarda iki sefer dolunay oluyor. Bu ikinci dolunaya mavi ay deniyor, az durumları betimlemek için kullanılan bir tabirin de bir modülünü oluşturuyor.
Bu hafta sonu gerçekleşecek olan mavi ay ise biraz daha farklı. Bir astronomik mevsimde dört dolunay olması durumunda üçüncü dolunay mavi ay olarak isimlendiriliyor. Bu mavi ayın da renginin mavi olmadığını belirtmek gerekiyor.
Astronomik mevsimler, gün dönümleri, en uzun gün ve en uzun geceye nazaran belirlleniyor. Yani bildiğimiz manadaki mevsimlere benzeri olsalar da her vakit örtüşmüyorlar.
Astronomik mevsimlerde olağanda üç dolunay bulunuyor lakin güneş takvimi ve ay takvimi ortasındaki farktan ötürü birtakım mevsimler dört mavi aya mesken sahipliği yapıyor. Bu olay, olağanda karşılaştığımız mavi aydan daha ender olarak gerçekleşiyor.
Mavi ay konusundaki baş karışıklıkları aslında 1946’da yapılan bir yorum yanılgısından kaynaklanıyor. Evvelden yılın 13. dolunayı mavi ay olarak isimlendirilirken artık bir aydaki ikinci dolunaya bu isim veriliyor. Bu hafta sonu gerçekleşecek olan mavi ay ise gerçek manada klasik mavi ay tarifine uygun olarak ortaya çıkacak. Astronomik mevsimlere nazaran isimlendirilen mavi ay, çağdaş takvimlerden öncesine dayanıyor.
Mevsimsel mavi ay en son 2016 Mayıs’ta görülmüştü.
