Sorular, sorular… Bahis bilim olduğunda sorulardan öbür çıkar yolumuz yok. Lakin bir canlının hayatını sadece bilim için sonlandırmak, durup biraz düşündüğünüzde hiç de uygun bir davranış üzere görünmüyor. Elbette canlıların kökenlerini, hastalıklarını, bizimle ortak noktalarını öğrenmemiz gerekiyor. Öldürme konusunu bilim insanları da kendi ortalarında daima tartışıyorlar.
Bilim muharriri Guy Harrison, esaslı psikoloji sitesi Psychology Today makalesinde, öteki canlıları öldürme güdüsünü oldukça farklı bir soruyla gündeme getirdi. Olur da günün birinde Dünya dışı yabancı varlıklarla karşılaşırsak, onları da bilim için öldürüp öldürmeyeceğimizi irdeledi. Üstelik onları öldürme sebebimiz bize ziyan verme ihtimalleri değil, yeniden bilim olabilir.
Uzaylılar bilim için öldürme sorunu, gelecekteki biyologların sıkıntılarından olabilir. Harrison, makalesinde bu sıkıntıyla yüzleşecek bilim beşerlerine da bir rehber hazırladı. Söyledikleri mevzu hakkında hepimizin merakını giderecek cinsten.
Daha kendi dünyamızda yaşayanları öldürüyorken, sıkıntı uzaylıya nasıl geldi?
İnsanların dünyaya gelen uzaylılara mülteci üzere davrandığı sinema: Yasak Bölge 9 (Discrict 9)
Zeka, bizim de sahip olduğumuz bir özellik. Bu nedenle kültürel gelişimlerimiz bizi “bilim” ismini verdiğimiz bir merak alanına yanlışsız sürükledi. Karşılaşacağımız muhtemel bir zeki dünya dışı canlı ırkı da bizim kadar zeki olabilir. Bu türlü bir durumda, Harrison’a nazaran onları öldürmeye gerek kalmayacaktır. Tahminen de yalnızca konuşarak aklımızdaki tüm sorulara karşılık bulabiliriz.
Yine de olayın öznesi ve potansiyel olarak “katil” kimliğindeki canlı çeşidi biziz. Daha kendi dünyamızdaki öbür canlıların hayatını alıyorken, yabancı bir hayatı gördüğümüzde neşterlere davranabiliriz. Harrison’a nazaran bu türlü bir durumda evvelce karar vermemiz çok çok sıkıntı görünüyor. İnsanlık, yalnızca müzelerde sergilemek için zararsız uzaylıları da öldürebilir.
Tüm ruhsal göstergeler uzaylı katili olacağımıza işaret ediyor:
Bir uzaylı ve insanın sıra dışı dostluğunu anlatan sinema: E. T.
Karşılaştığımız zeki uzaylı ırkının da bilim için bizi öldürme ihtimali var. Bu türlü bir durumda beşerler olarak bizler, karşı tarafı “katil” olarak isimlendirmekte haklıyız. Dünyada yaşayan rastgele bir hayvanın lisanı olsa, kendisini insanın “bilim” olarak isimlendirdiği şey için kurban etmeyeceği aşikar. Biliyoruz ki kurbağaların, farelerin lisanları ve zekaları olsa beşere “katil” derlerdi.
Bu durum, müsabaka ihtimalimiz olan uzaylıları öldürürsek onlar için de geçerli olacaktır. Yani insanlık, hiç tanımadığı yabancı bir medeniyetin gözünde “barbar” olabilir. Harrison’a nazaran ruhsal eğilimlerimiz, yeryüzünde bilim ismine yaptıklarımız buna işaret ediyor.
Belki de kelam konusu uzaylı ırkının asıl gayesi insanlığı öldürmek olacak. Lakin sinemaların tesiriyle düşünmeye gerek yok. Her ne kadar kendi içimizde bile barbar olduğumuz gerçeğine ulaşsak da insanız. Evvel merak eder, sonra bu merakı gidermek için ne gerekiyorsa yapar, niyetsiz davranırız. Akabinde yaptıklarımızın bir yanılgı olduğunu kabul edip tekrar etmemek ismine, “hukuk sistemleri” inşa eder, katillere ceza veririz.
Guy Harrison’un makalesine buradan ulaşabilirsiniz.
