Mona Lisa gülümsemesi, Leonardo Da Vinci tarafından resmedildiğinden beri dikkat çeken bir gülümseme. Hakkında öyküler anlatılan ve araştırmalara mevzu olan bu gülümseme, yeniden bir araştırma ile gündeme geldi.
Araştırmanın başındaki isim olan Luca Marsili, Cortex mecmuasında yayımlanan makalesinde gülümsemenin uydurma olduğunu söyledi. Marsili, makalesinde mutluluğun yalnızca sol tarafta söz edildiğini belirtti. Asimetrik gülümsemenin gerçek bir gülümseme olmadığını belirten araştırmacı, bu durumun ayrıyeten denekler palavra söylerken görüldüğünü de belirtti.
Marsili ve arkadaşları, 42 bireye Mona Lisa’nın sağ ve sol yanında görülen farklı tabirleri gösterdi. İştirakçilerin %92.8’i, sol tarafta memnunluk tabiri gördüklerini belirtti. Sağ tarafta memnunluk tabiri gördüğünü söyleyen ise olmadı.
Araştırmacılar ayrıyeten fotoğrafta hiç üst yüz kası aktivitesi görmediklerini belirtti. Gerçek gülümsemelerde yanaklar üst gerçek çıkar ve göz etrafındaki kaslar kırışır. Bu gülümsemeye, Duchenne gülümsemesi denir. Duchenne gülümsemesi ile uzaktan yakından alakası olmayan bu gülümseme ise düzmece bir duyguyu ve palavra söyleyen bir özneyi yansıtıyor.
Araştırmacılar, saatlerce sabit oturarak resmedilen bir kişinin bu kadar uzun müddet gülümsemesini hiç de muhtemel bulmuyor. Gülümsemenin düzmece olması, Da Vinci’nin modelini eğlendirmeye çalışan soytarılarının başarısız olduğunu gösteriyor (soytarı; Rönesans periyotlarında, bir asilzadenin meskeninde, misafirlerini eğlendirmek için bulunan eğlendiricilerdir. Günümüzde soytarı sözü daha çok olumsuz manada kullanıldığı için bu türlü bir hatırlatma yapma ihtiyacı duyduk).
Araştırmacılar, Da Vinci’nin bu durumdan haberdar olması durumunda ise fotoğrafın farklı halde kıymetlendirilmesi gerektiğini söz ediyor. Bu türlü bir ihtimal gerçekse, fotoğraf bir self portre, meyyit birinin resmi ya da bâtın ileti içeren bir fotoğraf olabilir.
Bu araştırma, rastgele bir kurum ya da kuruluş tarafından finanse edilmeden gerçekleştirildi.
